Friday, March 3, 2023

မြန်မာ ပန်းချီဝါသနာရှင်များ ကြားရေပမ်းမစားတဲ့ တဲ့ Paris မှ Van Gogh ရဲ့ ဂွကျကျသူငယ်ချင်း ပရီတန်ဂိုင်း

ဗန်ဂိုး ပါရီ ရောက်သောအခါ ပထမဆုံးခင်မင်သူမှာ ပန်းချီဆရာ Lautrec လော့ထ်ရက် ဖြစ်သည်။ ဒုတိယမှာ Gorgon ဂေါ်ဂင်ဖြစ်သည်။ ဗန်ဂိုးသည်သူငယ်ချင်းများထဲတွင် ဂေါ်ဂင် ကို အခင်မင်ဆုံးဖြစ်လေသည်။ သူသည် ဂေါ်ဂင်နှင့်အတူ အားလ်စ် တွင် ၂ နှစ်ခန့်နေ၍ အတူတူပန်းချီဆွဲခဲ့ကြသည်။ 

ဂေါ်ဂင်သည် ပါရီတွင် ပန်းချီလောက၌ သူငယ်ချင်းများသူဖြစ်သည်။ ဂေါ်ဂင်၏ ကျေးဇူးကြောင့် မိုးနေး၊ ဆူးရက်၊ စေဆန်းစသောနောင်တွင် ကျော်ကြားလာမည့် အင်ပရက်ရှင်းနစ်ပန်းချီကို အသက်သွင်းသူများ နှင့် ဗန်ဂိုးရင်းနှီးခွင့်ရကာ ပန်းချီလောက တော်လှန်ရေးတွင် ဗင်းဆင့်ဗန်ဂိုးလည်း တစ်တပ်တစ်အား ပါဝင်ခဲ့လေသည်။၊ 
Portrait Of Père Tanguy by Vincent van Gogh

ထိုသို့ ခင်မင်ခွင့်ရခဲ့သူများထဲတွင် ပဲရီတန်ဂိုင်း Père Tanguy ဆိုသူလည်း ပါသည်။ တန်ဂိုင်းသည် အလွန်ထူးဆန်းသော ကွန်မြူနစ်သမားဖြစ်သည်။ သူသည် ပန်းချီစုတ်တံနှင့် ဆေးများစသော ကရိယာများကို ရောင်းသည်။ ပန်းချီပြခန်းလည်း တွဲဖွင့်ထားသည်။

 သို့သော် သူ့ဆိုင်မှ ပန်းချီကားများမှာ ပါရီတစ်မြို့လုံး တွင်မည်သူမျှမတင်ရဲ ကြသည့် အင်ပရက် ရှင်းနစ်ကားများချည်းဖြစ်သည်။ တစ်ခါက စေဇန်း၏ သူအကြိုက်ဆုံးပန်းချီကားကို ဝယ်သူတစ်ယောက်လာမေးသည်။ တခြားသူများက ဒေါ်လာ ၆ဝလောက်ရလျှင်ပင် ကပြီးရောင်းကြမည်ဖြစ်သည်။ သို့သော်သူသည် ဒေါ်လာခြောက်ရာပေးလျှင်ပင် မရောင်းနိုင်ပါဟု ပြောလွှတ်လိုက်လေသည်။ ထို့နောက် ပန်းချီကားကို ကြည့်ကာ မျက်ရည်များဝဲနေသည်ကို ဗန်ဂိုးတို့ တွေ့ခဲ့ဖူးလေသည်။ ထိုမျှထိ ပန်းချီကိုချစ်သူတည်း။

သူသည် ပန်းချီဆရာများကို ဆေးများ၊ စုတ်တံများကိုလည်း အကြွေးရောင်းသည်။ ဘယ်တော့မှလည်း ပြန်မတောင်း။ တကယ့် ဘုံဝါဒသမား ကွန်မြူနစ်သမားဖြစ်သည်။ သို့သော်သူ့မိန်းမ မှာမူ ပန်းချီကားများကိုခံစားမရ။ သူ့ယောက်ျားကို နားမလည်။ တစ်ခါက စေဆန်း၏ ပန်းသီးများ ဆိုသောပန်းချီကားကို ပြတင်းပေါက်မှာ ချိတ်ထားသည်။ သူ့ရည်ရွယ်ချက်မှာ ပုံကိုကြည့်ပြီး လမ်းသွားလမ်းလာများ စိတ်ချမ်းသာစေရန် ရည်ရွယ်သည်။ တနေ့ လမ်းသွားတစ်ယောက်က ပန်းသီးပုံကိုသဘောကျပြီး ဈေးဝင်မေးသည်။ တန်ဂိုင်းက မရောင်းချင်။ သို့သော် သူ့မိန်းမက ဖရန့်ငွေ တစ်ရာဟုပြောလိုက်သည်။ ဈေးဝယ်က မဝယ်ချင်။ နှစ်ဆယ်လောက်နဲ့ရမည်ဟု ဈေးဆစ်သည်။ မဒမ်တန်ဂိုင်းက ကတ်ကျေးကိုယူကာ ပန်းသီးငါးလုံးထဲမှတစ်လုံးကို ညှပ်ကာ ဖရန့် နှစ်ဆယ်နှင့် ရောင်းလိုက်လေသည်။ သူတို့လင်မယားအဖြစ်ကိုကြည့်ပြီး ဗန်ဂိုးနှင့် ဂေါ်ဂင်တို့ ရယ်၍မဆုံးနိုင်။

ထို့နောက်ဗန်ဂိုးသည် တန်ဂိုင်း၏ပြခန်းထဲမှ ဂျပန်ပန်းချီကားများကို ကြည့်ကာ အရောင်ယူပုံ၊ အရောင်စပ်ပုံ တို့ကိုမြင်ကာ သဘောကျသွားခဲ့သည်။ ထိုပုံများကိုကြည့်ပြီး လေ့လာချင်သည်။ သို့သော် ပိုက်ဆံတစ်ပြားမှမပါ၊ ဂေါ်ဂင်ကလည်း အကြွေးလာဝယ်သူ၊ သို့သော် တန်ဂိုင်းသည် ချက်ချင်းပင်စက္ကူနှင့်ထုပ်ပြီး ပန်းချီကား နှစ်ကားကို ဗန်ဂိုးအားလက်ဆောင်ပေးလိုက်သည်။ ဤသို့ဖြင့် ဗန်ဂိုး၏ လက်ရာများထဲတွင် ထူးထူးခြားခြား ဂျပန်လက်ရာပန်းချီကား အနည်းငယ်သည် တန်ဂိုင်းကျေးဇူးဖြင့် ထွက်ပေါ်လာခဲ့လေသည်။ 

ဗန်ဂိုး၏ ဂျပန်ဟန်လက်ရာ ပမ်းချီကား

အေအိုင်အမ်အမ်
ကိုးကား ဝီကီပီဒီးယား
Vincent van Gogh
Dutch painter (1853–1890)

Sunday, February 26, 2023

YouTube Channel မိတ်ဆက်

Myanmar Arts & News Media ရဲ့ 
YouTube Channel လေးနဲ့ မိတ်ဆက်ပေးလိုပါတယ် .... အောက်က အပြာရောင် Link ကို နှိပ်ရင်း ကြည့်ရှု့ လည်ပတ်နိုင်ပါသည်။
 ရှားပါး သီချင်းလေးများအား ရှာဖွေ စုဆောင်းတင်ဆက်ပေးထားပါသည်။ သီချင်းများနားဆင်ရင်း ဘဝအမောများ ပြေပျောက် ဖြေဖျောက် နိုင်ပါစေကြောင်း ဆုတောင်း ပေးလိုက်ပါသည် ခင်ဗျား ။ 

#AiMm

Saturday, February 25, 2023

ပုပ္ပါးတောင်ဒေသ နှင့် ရှု့ခင်းဓာတ်ပုံ

မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပုပ္ပားတောင်တဝိုက်သို့ ဓာတ်ပုံရိုက်သည့် ခရီးစဉ်သည် ပရော်ဖက်ရှင်နယ်နှင့် အပျော်တမ်း ဓာတ်ပုံဆရာနှစ်မျိုးစလုံးအတွက် ရိုက်ကူးစရာ များစွာရှိနေပြီး နှင့် ဓာတ်ပုံခရီးစဥ်တခုအတွက် ဆုလာဘ်တစ်ခုဖြစ်သည်။  
ဝိညာဉ်ရေးရာနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ အရေးပါမှုများအပြင် ရင်သပ်ရှုမောဖွယ် သဘာဝအလှများကြောင့် လူသိများသော ပုပ္ပါးတောင်တန်းသည် မြန်မာတို့၏ အနှစ်သာရကို ဖမ်းယူကြည့်ရှုလိုသူများအတွက် ဓာတ်ပုံရိုက်ကူးရန် အခွင့်အလမ်းများစွာကို ပေးဆောင်သည်။
 ပုပ္ပားတောင်၏ အထူးခြားဆုံးသော အင်္ဂါရပ်တစ်ခုမှာ ၎င်း၏ထူးခြားသော ဘူမိဗေဒဖွဲ့စည်းပုံဖြစ်သည်။  တောင်ကလပ်သည် အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ ပျောက်ကွယ်သွားသော မီးငြိမ်းတောင် သို့မဟုတ် မီးသေတောင်တစ်ခုဖြစ်ပြီး တောင်ကလပ်ဟု လူသိများသော ကျောက်တုံးကြီးတစ်ခု မှာ သီးခြားတည်ရှိသည်။  တောင်မကြီး၏ ရှုခင်းများနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်ရှုခင်းများသည် သဘာဝ အတိုင်းရိုးရိုးရှင်းရှင်း ရင်သပ်ရှုမောဖွယ်ကောင်းပြီး ဓာတ်ပုံဆရာတိုင်း၏ စိတ်ကူးကို ဖမ်းစားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

 ပုပ္ပားတောင်သည် သဘာဝဓါတ်ပုံရိုက်ရန်အတွက် အခွင့်အလမ်းများစွာပေးစွမ်းနိုင်သော သစ်ပင်ပန်းမန်များနှင့် တိရစ္ဆာန်မျိုးစုံတို့၏နေရာလည်းဖြစ်သည်။  တောင်တန်းသည် စိမ်းလန်းစိုပြေသောသစ်တောများဖြင့် ဖုံးလွှမ်းထားပြီး အပင်မျိုးစိတ်အမျိုးမျိုးရှိသည့်နေရာဖြစ်ပြီး မျောက်များ၊ ငှက်မျိုးစိတ်များစွာတို့အပါအဝင် တိရစ္ဆာန်မျိုးစိတ်အမျိုးမျိုးတို့ နေထိုင်ရာလည်းဖြစ်သည်။  ဓာတ်ပုံဆရာများသည် တောင်ပေါ်ရှိ သဘာဝကမ္ဘာ၏ အလှကို နာရီပေါင်းများစွာ အချိန်ယူပြီး ရိုက်ကူးနိုင်သည်။

 တောင်တန်းသည် မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှု အနှစ်သာရကို ဖမ်းစားနိုင်သော အခွင့်အလမ်းများစွာ ပေးစွမ်းနိုင်သော ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဘာသာရေးဆိုင်ရာ နေရာများ အများအပြားရှိသည့် နေရာလည်းဖြစ်သည်။  တောင်ကို ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် အများအပြားက အထွတ်အမြတ်ထားရာ နေရာတစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ကြပြီး တောင်ထိပ်သို့သွားရာလမ်းတစ်လျှောက်တွင် ဘုရားကျောင်းများနှင့် ဘုရားကျောင်းများစွာရှိသည်။  ဤနေရာများသည် ဘုရားကျောင်းဗိသုကာလက်ရာများ၏ အနုစိတ်အသေးစိတ်အချက်အလက်များကို ဖမ်းယူရိုက်ကူးခြင်းမှ ဘာသာရေးထုံးတမ်းများနှင့် အခမ်းအနားများ၏ စိတ်ဓာတ်ကို ဖမ်းစားခြင်းအထိ ဓာတ်ပုံရိုက်ခွင့်များစွာကို ပေးစွမ်းပါသည်။

 နောက်ဆုံးအနေနဲ့ ပုပ္ပားတောင်ရဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ရှုခင်းတွေကိုလည်း လေ့လာကြည့်ဖို့ ထိုက်တန်ပါတယ်။  တောင်တန်းသည် ရှုခင်းဓာတ်ပုံရိုက်ရန်အတွက် ပြီးပြည့်စုံသော နောက်ခံမြင်ကွင်းကို ပံ့ပိုးပေးသည့် တောင်ကုန်းများ၊ မြစ်များနှင့် သစ်တောများဖြင့် ရင်သပ်ရှုမောဖွယ် သဘာဝအလှကြောင့် လူသိများသော မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းဒေသတွင် တည်ရှိသည်။  ပုပ္ပားတောင်အသွားအပြန်ခရီးသည် ထူးခြားဆန်းကြယ်ပြီး ချစ်စရာကောင်းသော ဓာတ်ပုံရိုက်ခွင့်များကို ပေးဆောင်သည့် ဒေသခံပြည်သူများနှင့်အတူ ဖော်ရွေသော ဒေသခံတို့၏ ဖော်ရွေသော ရောင်စုံဈေးများနှင့် ရွာငယ်လေးများနှင့်အတူ ကျေးလက်ဒေသဘဝပုံရိပ်များကို ရိုက်ကူးရန် အခွင့်အရေးကောင်းတစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။
 နိဂုံးချုပ်အနေနဲ့ကတော့ ပုပ္ပားတောင်တဝိုက်ကို ဓာတ်ပုံရိုက်တဲ့ ခရီးစဉ်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံ အလယ်ပိုင်း အညာမြေအလှ သဘာဝအလှရဲ့ ရသာထူးကို ဖမ်းစားချင်တဲ့ ဓာတ်ပုံဆရာတိုင်းအတွက် တကယ်ကို စိတ်လှုပ်ရှားစရာကောင်းပြီး အကျိုးရှိတဲ့ အတွေ့အကြုံတစ်ခုပါ။  ပုပ္ပားတောင်၏ သဘာဝအလှမှသည် ၎င်း၏နေရာများ၏ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဘာသာရေးဆိုင်ရာ အရေးပါမှုများအထိ၊ ပုပ္ပားတောင်သည် ဤထူးခြားပြီး ဆွဲဆောင်မှုရှိသော တိုင်းပြည်၏ စိတ်ဓာတ်ကို ထင်ဟပ်စေသည့် ပုံရိပ်များကို ရိုက်ကူးရန်အတွက် အခွင့်အလမ်းများစွာကို ပေးဆောင်နိုင်ပါသည်။

အေအိုင်အမ်အမ်
ဓာတ်ပုံဝါသနာရှင်တဦး

ယနေ့ကမ္ဘာ နှင့် ပဋိပက္ခများ

နိဒါန်း-

 ပဋိပက္ခသည် လူ့အသိုင်းအဝိုင်း၏ ကံမကောင်းအကြောင်းမလှသည့် အဖြစ်မှန်ဖြစ်ပြီး၊ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာမူဝါဒများနှင့် လက်နက်များသည် ၎င်းတို့၏ အကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ်ရန်နှင့် ၎င်းတို့၏လုံခြုံရေးကို သေချာစေရန် နိုင်ငံများအတွက် မရှိမဖြစ်ကိရိယာများဖြစ်သည်။  သို့သော်လည်း နည်းပညာ၏ လျင်မြန်စွာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေးသဘာ၀ ပြောင်းလဲလာမှုသည် စစ်ရေးမူဝါဒနှင့် လက်နက်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် စိန်ခေါ်မှုအသစ်များ ဖြစ်လာစေသည်။  ဤဆောင်းပါးတွင်၊ လက်ရှိစစ်ရေးမူဝါဒနှင့် လက်နက်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အခြေအနေအပြင် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ပဋိပက္ခများ၏ အနာဂတ်ကို လေ့လာသုံးသပ်ပါမည်။

 လက်ရှိ စစ်ရေးမူဝါဒနှင့် လက်နက်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အခြေအနေ-

 မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း စစ်ရေးမူဝါဒနှင့် လက်နက်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးမှာ သိသာထင်ရှားသော အပြောင်းအလဲများ ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။  နိုင်ငံအများအပြားသည် ဉာဏ်ရည်တု၊ မောင်းသူမဲ့စနစ်များနှင့် ဆိုက်ဘာစွမ်းရည်များကဲ့သို့သော နည်းပညာသစ်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံနေကြသည်။  ဤနည်းပညာအသစ်များသည် ခေတ်သစ်စစ်ပွဲ၏မျက်နှာစာအား ပြောင်းလဲနေပြီး စစ်ရေးမူဝါဒနှင့် ဗျူဟာများတွင် ပေါင်းစည်းလျက်ရှိသည်။  ထို့အပြင် နိုင်ငံအများအပြားသည် အသံထက်မြန်သော ဒုံးကျည်များနှင့် အဆင့်မြင့် ဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေးစနစ်များ အပါအဝင် အဆင့်မြင့် သမားရိုးကျ လက်နက်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံလျက် ရှိသည်။

 စစ်ရေးမူဝါဒနှင့် လက်နက်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးတွင် အဓိက လမ်းကြောင်းများထဲမှ တစ်ခုမှာ အချိုးမညီသော စစ်ပွဲဆီသို့ ကူးပြောင်းခြင်း ဖြစ်သည်။  ဤပဋိပက္ခအမျိုးအစားတွင် အားနည်းသောပြည်နယ်များ သို့မဟုတ် ပြည်နယ်မဟုတ်သော သရုပ်ဆောင်များသည် ပိုမိုအားကောင်းသောပြိုင်ဘက်များ၏ စစ်ရေးသာလွန်မှုကို ထေမိရန် သမားရိုးကျမဟုတ်သော နည်းဗျူဟာများနှင့် ဗျူဟာများကို အသုံးပြုကြသည်။  အချိုးမညီသောစစ်ပွဲများတွင် ပြောက်ကျားနည်းဗျူဟာများ၊ အကြမ်းဖက်ဝါဒနှင့် ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုများကို အသုံးပြုလေ့ရှိပြီး နိုင်ငံတစ်ခု၏ စစ်ရေးနှင့် စီးပွားရေးအာဏာကို နှောင့်ယှက်ရာတွင် အလွန်ထိရောက်မှုရှိသည်။

 စစ်ရေးမူဝါဒနှင့် လက်နက်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးတွင် နောက်ထပ်လမ်းကြောင်းတစ်ခုမှာ စစ်ပွဲ၏နယ်မြေတစ်ခုအဖြစ် အာကာသ၏ အရေးပါမှု ကြီးထွားလာခြင်းဖြစ်သည်။  နိုင်ငံအများအပြားသည် ၎င်းတို့၏ စစ်ရေးစွမ်းရည်ကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် အာကာသတွင် ၎င်းတို့၏ အကျိုးစီးပွားများကို ကာကွယ်ရန်အတွက် အာကာသအခြေပြု လက်နက်များနှင့် စနစ်များကို တီထွင်နေကြသည်။  အာကာသသည် စစ်ရေးနှင့် စီးပွားရေးပြိုင်ဆိုင်မှုများအတွက် ပိုအရေးကြီးသော နေရာဖြစ်လာသောကြောင့် ဤလမ်းကြောင်းသည် အနာဂတ်တွင် ဆက်လက်ရှိနေဦးမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။

 ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ပဋိပက္ခများ၏ အနာဂတ်-

 နည်းပညာပြောင်းလဲမှု အရှိန်အဟုန်နှင့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး၏ ပြောင်းလဲနေသော သဘောသဘာဝကြောင့် ကမ္ဘာကြီး၏ ပဋိပက္ခ၏ အနာဂတ်ကို ပုံဖော်နိုင်ဖွယ်ရှိသည်။  စစ်ရေးမူဝါဒနှင့် လက်နက်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ရင်ဆိုင်နေရသော အဓိကစိန်ခေါ်မှုများထဲမှတစ်ခုမှာ ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုနှင့် သတင်းအချက်အလက်စစ်ပွဲများ၏ ခြိမ်းခြောက်မှုဖြစ်သည်။  ဤတိုက်ခိုက်မှုအမျိုးအစားများသည် ခုခံကာကွယ်ရန် အလွန်ခက်ခဲနိုင်ပြီး နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ စစ်ရေးနှင့် စီးပွားရေးပါဝါအပေါ် သိသာထင်ရှားသော သက်ရောက်မှုရှိနိုင်သည်။
 ထို့အပြင် မောင်းသူမဲ့စနစ်များနှင့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရလက်နက်များ အသုံးပြုမှု ကြီးထွားလာခြင်းသည် ပဋိပက္ခများတွင် အင်အားအသုံးပြုမှုနှင့်ပတ်သက်သည့် ကျင့်ဝတ်နှင့် ဥပဒေဆိုင်ရာ မေးခွန်းများ ထွက်ပေါ်လာဖွယ်ရှိသည်။  ဤနည်းပညာများ ပိုမိုအဆင့်မြင့်လာသည်နှင့်အမျှ ကျယ်ပြန့်လာသည်နှင့်အမျှ တိုက်ပွဲဝင်များနှင့် အရပ်သားများအကြား ခွဲခြားရန် ပိုမိုခက်ခဲလာကာ မရည်ရွယ်ဘဲ အသေအပျောက်နှင့် အပေါင်ပစ္စည်း ပျက်စီးမှုအန္တရာယ် ပိုများလာနိုင်သည်။

 စစ်ရေးမူဝါဒနှင့် လက်နက်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို ရင်ဆိုင်နေရသည့် နောက်ထပ် အဓိကစိန်ခေါ်မှုမှာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကူးစက်ရောဂါများနှင့် အခြားသော သမားရိုးကျမဟုတ်သော လုံခြုံရေးခြိမ်းခြောက်မှုများဖြစ်သည်။  ဤခြိမ်းခြောက်မှုအမျိုးအစားများသည် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ စစ်ရေးအဆင်သင့်အပေါ် သိသာထင်ရှားသော သက်ရောက်မှုရှိနိုင်ပြီး ဖြေရှင်းရန် ဗျူဟာအသစ်များနှင့် နည်းပညာများ လိုအပ်နိုင်ပါသည်။

 နိဂုံး-

 စစ်ရေးမူဝါဒနှင့် လက်နက်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးသည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ပဋိပက္ခများ၏ အနာဂတ်ကို ပုံဖော်ရာတွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ဆက်လက်ပါဝင်နေမည်ဖြစ်သည်။  နည်းပညာပြောင်းလဲမှု၏ လျင်မြန်သောအရှိန်အဟုန်နှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာနိုင်ငံရေး၏ ပြောင်းလဲနေသောသဘောသဘာဝသည် စစ်ရေးစီမံချက်ရေးဆွဲသူများနှင့် ဗျူဟာသမားများအတွက် အခွင့်အလမ်းများနှင့် စိန်ခေါ်မှုများ နှစ်ခုစလုံးကို ရှိနေပါသည်။  အနာဂတ်ကို မျှော်ကြည့်သည့်အခါ၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လုံခြုံရေးအတွက် ပေါ်ပေါက်လာသော ခြိမ်းခြောက်မှုအသစ်များကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်မှုနှင့် ခိုင်ခံ့သော ကာကွယ်ရေးကို ထိန်းသိမ်းထားရန် လိုအပ်ကြောင်း ဟန်ချက်ညီရန် အရေးကြီးပါသည်။

ကမ္ဘာ့အရေးလေ့လာသူတဦး
၂၅ ဖေဖေါ်ဝါရီ ၂၀၂၃

ကင်မရာသမိုင်းထဲက မြန်မာနှင့် မြန်မာသမိုင်းထဲက ကင်မရာ

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ကုန်းဘောင်ခေတ်တွင် ဘိုးတော်ဘုရားသည် ၁၇၈၂ ခုနှစ်မှ ၁၈၁၉ ခုနှစ်အထိ အုပ်ချုပ်ခဲ့သော ကျော်ကြားသော ဧကရာဇ်တစ်ပါးဖြစ်သည်။ နန်းတက်စဉ်ကာလတွင် စစ်ရေးအရ အောင်နိုင်မှု၊ ဘာသာရေးကိုင်းရှိုင်းမှုနှင့် အနုပညာ ပံ့ပိုးမှုများကြောင့် ကျော်ကြားခဲ့သည်။  

သို့သော်၊ သူ၏ နန်းတက်ချိန်မှ လူသိနည်းသော ဇာတ်လမ်းများထဲတွင် Cox အမည်ရှိ ဗြိတိသျှဗိုလ်ကြီးတစ်ဦးနှင့် ကင်မရာတစ်လုံးတို့ ပါဝင်ပါသည်။

Captain Hiram Cox သည် ၁၉ ရာစု အစောပိုင်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိလာသော ဗြိတိသျှ အရာရှိ ဖြစ်သည်။ 

 ဓာတ်ပုံပညာကို ဝါသနာပါသူဖြစ််််ကာမစ္စတာကော့စ် သည် နေကြက်ခြင်း ဓာတ်ပုံများ ရှုခင်းများ ရိုက်ယူရန် ကင်မရာတစ်လုံး ယူဆောင်လာခဲ့သည်။  Captain Cox ၏ကင်မရာသည် သူသွားလေရာရာ၌ အာရုံစူးစိုက်မှုများစွာကို ဆွဲဆောင်နိုင်ခဲ့သည်။ 

ဘိုးတော်ဘုရားလက်ထက် ၁၇၉၇ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၁ ရက်နေ့တွင် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ဦးဆုံးသော ကင်မရာ တစ်လုံးရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ 

ထိုအချိန်က ဓာတ်ပုံပညာသည် စမ်းသပ်ကာလအသစ်အဆန်းဖြစ်ပြီး ခေတ်သစ်နည်းပညာ ဆန်းသစ်တီထွင်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ 

ထိုစဉ်က ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဓာတ်ပုံပညာ ကို လေ့လာဆဲဖြစ်ပြီး ဓာတ်ပုံကင်မရာများ စမ်းသပ်နေဆဲကာလ ဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဓာတ်ပုံကင်မရာဟူ၍ ပေါ်ပေါက် ခဲ့သည်မှာ ၁၈၃၉ ခုနှစ်တွင်မှ ဖြစ်သည်။  တနည်းဆိုသော် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ကင်မရာဟူ၍ သိသိမှတ်မှတ် မပေါ်ပေါက်မီကပင် မြန်မာနိုင်ငံ သို့ ကင်မရာတစ်လုံး ရောက်ရှိလာခြင်းပင်ဖြစ်သည်။  

Camera Obscura

တစ်နေ့တွင် ဗိုလ်ကြီးကော့စ်သည် ဘိုးတော်ဘုရားထံ အခစားဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ သူက ရို​လေးစားခြင်း ဘဘောတစ်ခုအနေနဲ့ Captain Cox က ဘုရင်မင်းကြီးကို ဓာတ်ပုံရိုက်လို့ရမလားလို့ မေးသော် ကင်မရာကို တစ်ခါမှ မမြင်ဖူးသော ဘုရင်ကြီးသည် စူးစမ်းလိုသည်ဖြင့် လေ့လာရန် သဘောတူလိုက်သည်။

Captain Cox သည် သူ၏ကင်မရာကို တပ်ဆင်ပြီး ဘုရင်၏ပုံတူကို စတင်ရိုက်ကူးခဲ့သည်။ ယင်းကင်မရာမှာ ခေတ်ဦး ကာလ ရိုးရိုးကင်မရာဖြစ်သည့် ကင်မရာ အော့ဘ်စကူးရား (Camera Obscura) သေတ္တာကင်မရာ အမျိုးအစားပင်ဖြစ်သည်။

ရိုက်ကူးရာတွင် ဘုရင်ကြီးသည် ကြာရှည် စိတ်မရှည်ဘဲ ကော့စ်ကို အချိန်မည်မျှကြာအောင်ေ စောင့် ရမည်နည်းဟု မေးရာ Cox က မိနစ်အနည်းငယ်ကြာ မည်ဖြစ်ပြီး အမှောင်ခန်းထဲတွင် ပုံကို ချဲ့ထွင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ရှင်းပြခဲ့သည်။ 

 ဘုရင်ကြီးသည် ဤဖြစ်စဉ်ကို အံ့အားသင့်ပြီး ကော့စ်ကို မည်သို့လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်ကို ပြရန် တောင်းဆို ကာ စူးစမ်းလေ့လာခဲ့သည်။

Captain Cox က သဘောတူပြီး နန်းတော်တွင် ယာယီအမှောင်ခန်းတစ်ခု တည်ထောင်ခဲ့သည်။  ပုံသဏ္ဌာန်ကို ဘယ်လိုတည်ဆောက်ရမယ်ဆိုတာ ဘုရင်ကိုပြသခဲ့ပြီး ရလဒ်တွေကြောင့် ဘုရင်ကြီး သဘောကျသွားတယ်။  သူကိုယ်တိုင်၊ သူ့မိသားစုနဲ့ နန်းတွင်းသားတွေရဲ့ ဓာတ်ပုံတွေကို ပိုရိုက်ဖို့ Cox ကို အမိန့်ပေးခဲ့တယ်။

နောက်ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်ကြာသောအခါတွင် Captain Cox သည် နန်းတော်သို့ ပုံမှန်လာရောက်လည်ပတ်သူဖြစ်လာပြီး ဘုရင်နှင့်သူ၏နန်းတွင်းကို ဓာတ်ပုံရိုက်သည်။  ဘုရင်ကြီးသည် ရုပ်ပုံများကို အလွန်အမင်း စွဲလန်းသွားပြီး ကော့စ်အား ၎င်း၏ မင်းမှုထမ်းများအား ကင်မရာအသုံးပြုနည်းကို သင်ကြားပေးရန် အမိန့်ပေးခဲ့သည်။ Cox က ဘိုးတော်ဘုရားထံတော်သို့ ယင်းကင်မရာကို ဆက်သလိုက်သောအခါ မင်းကြီးသည် လွန်စွာအံဩသဘောတွေ့သွား၍ မစ္စကော့စ် အားဆုတော်ငွေများ ချီးမြှင့် ခဲ့ကြောင်း မှတ်တမ်းများအရ လေ့လာ သိရှိရသည်။


ဤဇာတ်လမ်းသည် ဘိုးတော်ဘုရား၏ စူးစမ်းလိုစိတ်နှင့် အတွေးအမြင်သစ်များအတွက် ပွင့်လင်းမှုကို သရုပ်ဖော်သည်။  မိရိုးဖလာဘုရင်တစ်ပါးဖြစ်သော်ငြားလည်း နည်းပညာအသစ်များကို လက်ခံယုံကြည်ကာ နိုင်ငံခြားသားများထံမှ သင်ယူလိုစိတ်ရှိခဲ့သည်။  ယဉ်ကျေးမှုများကို ပေါင်းကူးပြီး လူများကို ပေါင်းစည်းရန် ဓာတ်ပုံပညာ၏ စွမ်းအားကိုလည်း မီးမောင်းထိုးပြပါသည်။ 

အေအိုင်အမ်အမ်
ဓာတ်ပုံ ဝါသနာရှင်တဦး
Feb 25 2023
(Popa Art Resort)

နိုဘယ်လ်ဆုရှင်က ဉာဏ်ရည်တု အန္တရာယ်တွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကမ္ဘာကို ဘာတွေ သတိပေးနေသလဲ ?

Computer scientist သိပ္ပံ ပညာရှင် ဂျက်ဖရီ ဟင်တန် သည် ဉာဏ်ရည်တု တွင် သူ ၏ အလုပ် အတွက် ရူပဗေဒ အတွက် နိုဘယ်လ် ဆု ကို ဆွတ်ခူး ခဲ့ သည် ။ သို့သော...

VISITORS