ျပည္ေထာင္စုသမၼျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈ ခုနွစ္) နိုင္ငံသား၊ နိုင္ငံသားမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရးနွင့္ တာဝန္မ်ား

နိုင္ငံသား၊ နိုင္ငံသားမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရးနွင့္ တာဝန္မ်ား

၃၄၅။ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အရည္အခ်င္းတစ္ရပ္ရပ္နွင့္ ျပည့္စံုသူမ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္၏ နိုင္ငံသားမ်ားျဖစ္ၾကသည္ -

(က)

ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္၏ တိုင္းရင္းသား မိဘနွစ္ပါး မွ ေမြးဖြားသူ၊

(ခ )

ဤဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ အတည္ျပဳၿပ႒ာန္းသည့္ေန႔တြင္ ဥပေဒအရ နိုင္ငံသား ျဖစ္ျပီးသူ။

၃၄၆။ နိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း၊ နိုင္ငံသားျပဳျခင္းနွင့္ နိုင္ငံသားအျဖစ္မွ ရပ္စဲျခင္းတို႔သည္ ဥပေဒ ျဖင့္ ျပ႒ာန္းသည့္အတိုင္း ျဖစ္ေစရမည္။

၃၄၇။  နိုင္ငံေတာ္သည္ မည္သူ႔ကိုမဆို ဥပေဒအရာတြင္ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရး ရရိွေစရမည္။ ထို႔ျပင္ ဥပေဒ၏ အကာအကြယ္ကိုလည္း တန္းတူညီမွ်စြာ ရယူပိုင္ခြင့္ ေပးရမည္။

၃၄၈။ နိုင္ငံေတာ္သည္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္၏ မည္သည့္နိုင္ငံသား ကိုမွ် လူမိ်ဳး၊ ဇာတိ၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာ၊ ရာထူးဌာနႏၱရ၊ အဆင့္အတန္း၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီး၊ ဆင္းရဲခ်မ္းသာတို႔ကိို အေၾကာင္းျပဳ၍ ခဲြျခားမႈမရိွေစရ။

၃၄၉။ နိုင္ငံသားမ်ားသည္ ေအာက္ပါလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ တူညီ ေသာ အခြင့္အလမ္းရရိွေစရမည္ -

(က)

ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္မႈ၊

(ခ )

အလုပ္လုပ္ကိုင္မႈ၊

(ဂ )

ကုန္သြယ္ေရာင္းဝယ္ ေဖာက္ကားမႈ၊

(ဃ)

စီးပြားေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္မႈ၊

(င )

အတတ္ပညာနွင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမႈ၊

(စ )

ဝိဇၨာပညာ၊ သိပၸံပညာနွင့္ နည္းပညာရပ္မ်ား ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္မႈ။

၃၅ဝ။ အမိ်ဳးသမီးမ်ားသည္ တူညီေသာအလုပ္အတြက္ အမိ်ဳးသားမ်ားခံစားခြင့္ရိွေသာ အခြင့္အေရးနွင့္လစာတို႔ကို ခံစားခြင့္ရိွသည္။

၃၅၁။ မိခင္မ်ား၊ ကေလးသူငယ္မ်ားနွင့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အမိ်ဳးသမီးမ်ားသည္ ဥပေဒ အရ သတ္မွတ္ထားေသာ သက္ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ားကို အညီအမွ် ခံစားခြင့္ ရိွေစရ မည္။

၃၅၂။ နိုင္ငံေတာ္သည္ အလုပ္အကိုင္ ခန္႔ထားရာတြင္ျဖစ္ေစ၊ နိုင္ငံ့ဝန္ထမ္း ေရြးခ်ယ္ တာဝန္ေပးရာတြင္ျဖစ္ေစ သတ္မွတ္ေသာ အရည္အခ်င္းနွင့္ ျပည့္စံုပါက ျပည္ေထာင္စု သမၼတျမန္မာနိုင္ငံေတာ္၏ မည္သည့္နိုင္ငံသားကိုမွ် လူမ်ိဳး၊ ဇာတိ၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာ သာသနာ၊ အမိ်ဳးသား၊ အမိ်ဳးသမီးကို အေၾကာင္းျပဳလ်က္ ရာထူးေရြးခ်ယ္ ခန္႔ထားျခင္း ကို ခဲြျခားမႈမျပဳရ။ သို႔ရာတြင္ အမိ်ဳးသားမ်ားနွင့္သာ ေလ်ာ္ကန္သင့္ျမတ္သည့္ ရာထူး တာဝန္မ်ားအတြက္ အမိ်ဳးသားမ်ားအား ေရြးခ်ယ္ခန္႔ထားျခင္းကို ဤပုဒ္မအရ အဟန္႔ အတားမျဖစ္ေစရ။

၃၅၃။ မည္သူ႔ကိုမွ် တည္ဆဲဥပေဒ နွင့္အညီမွတစ္ပါး အသက္ကိုျဖစ္ေစ၊ ပုဂၢိဳလ္ဆိုင္ရာ လြတ္လပ္မႈကိုျဖစ္ေစ နစ္နာဆံုးရံႈးမႈမရိွေစရ။

၃၅၄။  နိုင္ငံသားတိုင္းသည္ နိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ ရပ္ရြာေအးခ်မ္း သာယာေရး သို႔မဟုတ္ ျပည္သူတို႔၏ ကိုယ္က်င့္တရား အကိ်ဳးငွာ ျပ႒ာန္းထားသည့္ ဥပေဒမ်ားနွင့္ မဆန္႔က်င္လွ်င္ ေအာက္ပါအခြင့္အေရးမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ သံုးစဲြ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရိွသည္ -

(က)

မိမိ၏ ယံုၾကည္ခ်က္၊ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္မ်ားကို လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခြင့္၊ ေရးသားျဖန္႔ေဝခြင့္၊

(ခ)

လက္နက္မပါဘဲ ျငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးခြင့္၊ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္၊

(ဂ )

အသင္းအဖဲြ႕ သို႔မဟုတ္ အစည္းအရံုးမ်ား ဖဲြ႕စည္းေဆာင္ရြက္ခြင့္၊

(ဃ)

တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး တစ္မိ်ဳးနွင့္တစ္မိ်ဳး သို႔မဟုတ္ တိုင္းရင္းသားလူမိ်ဳး အခ်င္းခ်င္းကိုလည္းေကာင္း၊ အျခားဘာသာ သာသနာကိုလည္းေကာင္း ထိခိုက္နစ္နာမႈမရိွေစဘဲ မိမိခ်စ္ခင္ျမတ္နိုးသည့္ စကား၊ စာေပ၊ ယဉ္ေက်း မႈ၊ ကိုးကြယ္သည့္ ဘာသာသာသနာနွင့္ ဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ားကို  လြတ္လပ္ စြာ ေဆာင္ရြက္ပိုင္ခြင့္။

၃၅၅။ နိုင္ငံသားတိုင္းသည္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ အတြင္း မည္သည့္ အရပ္ေဒသ၌မဆို ဥပေဒနွင့္အညီ အေျခစိုက္ေနထိုင္ခြင့္ရိွသည္။

၃၅၆။ နိုင္ငံေတာ္သည္ နိုင္ငံသားမ်ား၏ တရားဝင္ ရရိွပိုင္ဆိုင္ထားေသာ ေရႊ ႔ေျပာင္းနိုင္ ေသာပစၥည္း၊ မေရႊ႕မေျပာင္းနိုင္ေသာ ပစၥည္းမ်ားနွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ဥပေဒအရ ကာကြယ္ ေပးရမည္။

၃၅၆။ နိုင္ငံေတာ္သည္ နိုင္ငံသားမ်ား၏ တရားဝင္ ရရိွပိုင္ဆိုင္ထားေသာ ေရႊ႕ေျပာင္းနိုင္ ေသာပစၥည္း၊ မေရႊ႕မေျပာင္းနိုင္ေသာ ပစၥည္းမ်ားနွင့္စပ္လ်ဥ္း ဥပေဒအရ ကာကြယ္ ေပးရမည္။

၃၅၈။ နိုင္ငံေတာ္သည္ ေက်းကြ်န္ျပဳမႈနွင့္ လူကုန္ကူးမႈမ်ားကို တားျမစ္သည္။

၃၅၉။ နိုင္ငံေတာ္သည္ ဥပေဒက်ဴးလြန္၍ ျပစ္ဒဏ္ေပးျခင္းကို ခံရသျဖင့္ အလုပ္ဒဏ္ ထမ္းေဆာင္ခိုင္းျခင္းနွင့္ အမ်ားျပည္သူအကိ်ဳးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ရန္ နိုင္ငံေတာ္က ဥပေဒနွင့္အညီ တာဝန္ခ်ထားျခင္း မွတစ္ပါး အဓမၼေစခိုင္းျခင္းကို တားျမစ္သည္။

၃၆ဝ။

(က)

ဘာသာသာသနာေရးဆိုင္ရာ ကိုးကြယ္ေဆာက္တည္မႈသည္ စီးပြားေရး၊ ဘ႑ာေရး၊ နိုင္ငံေရး၊ အျခားေလာကီေရးရာ ေဆာင္ရြက္မႈတစ္ခုခုနွင့္ ဆက္စပ္ေနပါက ပုဒ္မ ၃၄ ပါ ဘာသာသာသနာေရး ဆိုင္ရာ လြတ္လပ္ခြင့္မ်ားတြင္ မပါဝင္ေစရ၊

( ခ )

ထိုသို႔ ဘာသာသာသနာေရးနွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ လြတ္လပ္ေသာ အခြင့္အ ေရးမ်ားကို ေပးထားေသာ္လည္း အမ်ားျပည္သူ အက်ိဳးကိစၥနွင့္ ျပဳျပင္ေရးကိစၥတို႔အတြက္ နိုင္ငံေတာ္၏ ဥပေဒျပဳျခင္းကို မတားျမစ္ရ။

၃၆၁။ နိုင္ငံေတာ္သည္ ဗုဒၶဘာသာသာသနာေတာ္ကို နိုင္ငံေတာ္၏ နိုင္ငံသားအမ်ားဆံုး ကိုးကြယ္ရာျဖစ္ေသာ ဂုဏ္ထူးဝိေသသနွင့္ျပည့္စံုသည့္ ဘာသာသာသနာ ျဖစ္သည္ဟု နိုင္ငံေတာ္က အသိအမွတ္ျပဳသည္။

၃၆၂။ နိုင္ငံေတာ္သည္ ခရစ္ယာန္ဘာသာသာသနာ၊ အစၥလာမ္ဘာသာသာသနာ၊ ဟိႏၵဴ ဘာသာသာသနာနွင့္ နတ္ကိုးကြယ္ေသာ ဘာသာတို႔ကို ဤဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ အာဏာ တည္ေသာေန႔၌ နိုင္ငံေတာ္တြင္ရိွေနၾကေသာ ကိုးကြယ္ရာဘာသာမ်ားဟူ၍ အသိအမွတ္ ျပဳသည္။

၃၆၃။ နိုင္ငံေတာ္သည္ အသိအမွတ္ျပဳထားေသာ ဘာသာသာသနာမ်ားကို တတ္နိုင္ သမွ် ကူညီေစာင့္ေရွာက္မည္။

၃၆၄။ နိုင္ငံေရးကိစၥအလို႔ငွာ ဘာသာသာသနာကို အလဲြသံုးစားမျပဳရ။ ထို႔ျပင္ လူမိ်ဳးေရး ေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဘာသာေရးေၾကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း တစ္ဖက္နွင့္ တစ္ဖက္၊ တစ္ဂိုဏ္းနွင့္တစ္ဂိုဏ္း မုန္းတီးျခင္း၊ ရန္မူျခင္း၊ စိတ္ဝမ္းကဲြျခင္းတစ္မိ်ဳးမိ်ဳး ေပၚေပါက္လာေစရန္ ရည္ရြယ္ေသာ သို႔မဟုတ္ ေပၚေပါက္လာရန္ အေၾကာင္းရိွေသာ အျပဳအမူသည္ ဤဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနွင့္ ဆန္႔က်င္သည္။ ထိုအျပဳအမူမိ်ဳးအတြက္ ျပစ္ဒဏ္ေပးနိုင္ရန္ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းနိုင္သည္။

၃၆၅။ နိုင္ငံသားတိုင္းသည္ ဥပေဒနွင့္အညီ မိမိတို႔အျမတ္တနိုးထားရိွေသာ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အနုပညာနွင့္ ဓေလ့ထံုးတမ္းတို႔ကို လြတ္လပ္စြာ ျပဳစုပိ်ဳးေထာင္ ေဆာင္ရြက္ပိုင္ခြင့္ရိွသည္။ ယင္းသို႔္ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုး ညီညြတ္ေရးကို ထိပါးမႈမရိွေစရန္ ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္။ ထို႔ျပင္ မိမိတို႔၏ ေဆာင္ရြက္မႈသည္ အျခားတိုင္းရင္းသား လူမိ်ဳးတစ္မိ်ဳးကိုျဖစ္ေစ၊ လူမိ်ဳးမ်ားကိုျဖစ္ေစ ထိခိုက္နစ္နာ ေစနိုင္လွ်င္ သက္ဆိုင္သူမ်ား အခ်င္းခ်င္းညိွနိွဳင္း၍ ေျပလည္မႈ ရရိွျပီးမွသာ ေဆာင္ရြက္ ခြင့္ရိွသည္။

၃၆၆။ နိုင္ငံသားတိုင္းသည္ နိုင္ငံေတာ္က ခ်မွတ္ထားေသာ ပညာေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒမ်ားနွင့္အညီ -

(က)

ပညာသင္ၾကားပိုင္ခြင့္ရိွသည္၊

(ခ )

ဥပေဒျဖင့္ျပ႒ာန္းသည့္ မသင္မေနရအေျခခံပညာမ်ားကို သင္ၾကားရမည္၊

(ဂ )

သိပၸံပညာ စူးစမ္းရွာေဖြမႈ၊ စာေပနွင့္ အနုပညာေခတ္မီတိုးတက္ေစရန္ တီထြင္ၾကံဆ ေဖာ္ထုတ္ေရးသားမႈနွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ကိစၥမ်ားတြင္ လြတ္လပ္ စြာ သုေတသနျပဳ ေဖာ္ထုတ္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရိွသည္။

၃၆၇။ နိုင္ငံသားတိုင္းသည္ နိုင္ငံေတာ္က ခ်မွတ္ထားေသာ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒမ်ားနွင့္အညီ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈကို ခံယူခြင့္ရိွသည္။

၃၆၈။  နိုင္ငံေတာ္သည္ ပညာရည္ထူးခြ်န္ေသာ နိုင္ငံသားမ်ားအား လူမိ်ဳး၊ ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာ၊ အမိ်ဳးသား၊ အမိ်ဳးသမီးခဲြျခားမႈ မထားရိွဘဲ ယင္းတို႔၏ အရည္အခ်င္းအလိုက္ ခီ်းေျမွာက္ ေထာက္ပံ့မည္။

၃၆၉။

(က)

နိုင္ငံသားတိုင္းသည္ ဤဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနွင့္ျဖစ္ေစ၊ သက္ဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ားနွင့္ျဖစ္ေစ မဆန္႔က်င္လွ်င္ ျပည္သူ႔လွြတ္ေတာ္၊ အမိ်ဳးသား လႊတ္ေတာ္၊ တိုင္းေဒသၾကီးလႊတ္ေတာ္ သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ တစ္ရပ္ရပ္တြင္ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ခြင့္နွင့္ ေရြးေကာက္တင္ ေျမွာက္ခံပိုင္ခြင့္ရိွသည္၊

(ခ )

သက္ဆိုင္ရာ မဲဆႏၵရွင္မ်ားသည္ လႊတ္ေတာ္တစ္ရပ္ရပ္မွ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ကို ဥပေဒနွင့္အညီ တာဝန္မွ ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းခြင့္ရိွသည္။

၃၇ဝ။ နိုင္ငံသားမ်ားသည္ နိုင္ငံေတာ္အတြင္း အမိ်ဳးသားစီးပြားေရး ဖံြ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေစ ေရးအတြက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ဥပေဒနွင့္အညီ လြတ္လပ္စြာ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရိွသည္။

၃၇၁။  နိုင္ငံေတာ္သည္ အမို်းသားစီးပြားေရး ဖံြ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေစေရးအတြက္ နည္းပညာ၊ အရင္းအနီွး၊ စက္မႈပစၥည္း၊ ကုန္ၾကမ္း အစရိွသည္တို႔ကို ရရိွေစရန္ကူညီမည္။

၃၇၂။ ဤဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားနွင့္ လည္းေကာင္း၊ တည္ဆဲဥပေဒ မ်ားပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား နွင့္လည္းေကာင္း မဆန္႔က်င္ေစဘဲ စီးပြားေရးကိစၥ မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ပစၥည္းပိုင္ဆိုင္ခြင့္၊ သံုးစဲြခြင့္နွင့္ ကိုယ္ပိုင္တီထြင္ခြင့္၊ မူပိုင္ခြင့္တို႔ကို နိုင္ငံေတာ္က အာမခံသည္။

၃၇၃။ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူ မည္သူ႔ကိုမဆို ယင္းျပစ္မႈ က်ဴးလြန္သည့္အခိ်န္က အတည္ျဖစ္ လ်က္ရိွေသာ သက္ဆိုင္ရာ ဥပေဒအရသာ ျပစ္မႈထင္ရွား စီရင္ရမည္။ ထို႔ျပင္ ယင္းဥပေဒအရ ခ်မွတ္နိုင္ေသာ ျပစ္ဒဏ္ထက္ပို၍ ခ်မွတ္ျခင္းမျပဳရ။

၃၇၄။  တစ္ဦးတစ္ေယာက္သည္ စီရင္ပိုင္ခြင့္ရိွေသာ တရားရံုးက ျပစ္မႈတစ္ရပ္အတြက္ ျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ျခင္း ခံရလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ အမႈမွအျပီးအျပတ္ လႊတ္ျခင္းခံရလွ်င္ျဖစ္ေစ အဆိုပါ ျပစ္မႈထင္ရွား စီရင္သည့္ စီရင္ခ်က္ သို႔မဟုတ္ အမႈမွအျပီးအျပတ္ လႊတ္သည့္စီရင္ခ်က္ကို အဆင့္ျမင့္ တရားရံုးကပယ္ဖ်က္ျပီး အမႈကိုအသစ္တစ္ဖန္ ျပန္လည္စစ္ေဆးေစရန္ အမိန္႔ခ်မွတ္သည့္အခါ မွတစ္ပါး ယင္းျပစ္မႈအတြက္ ထိုသူအား ထပ္မံစစ္ေဆးျခင္းမျပဳရ။

၃၇၅။ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ေၾကာင္း စြပ္စဲြခံရသူတစ္ဦးဦးသည္ ဥပေဒနွင့္အညီ ခုခံေခ်ပခြင့္ ရိွေစရမည္။

၃၇၆။ နိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး၊ အမ်ားျပည္သူ ေအးခ်မ္းသာယာေရး နွင့္ အမ်ားျပည္သူအကိ်ဳးငွာ ဥပေဒနွင့္အညီ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ ထားရိွရန္ လိုအပ္ေသာ ကိစၥ သို႔မဟုတ္ တည္ဆဲဥပေဒ တစ္ရပ္ရပ္အရ ခြင့္ျပဳသည့္ကိစၥမွတစ္ပါး စီရင္ပိုင္ခြင ရိွေသာ တရားသူၾကီး၏ ခ်ဳပ္မိန္႔မရရိွဘဲ မည္သူ႔ကိုမွ် ၂၄ နာရီထက္ပို၍ ခ်ဳပ္ေနွာင္ျခင္း မျပဳရ။

၃၇၇။ ဤအခန္း၌ ေပးအပ္ထားေသာ အခြင့္အေရး တစ္ရပ္ရပ္ကို ရယူလိုပါလွ်င္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားနွင့္အညီ ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ သို႔ ေလွ်ာက္ထားပိုင္ခြင့္ ရိွရမည္။

၃၇၈။

(က)

ဤအခန္း၌ ေပးအပ္ထားေသာ အခြင့္အေရးမ်ားနွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေလွ်ာက္ထားလာသည့္ ကိစၥရပ္မ်ား တြင္ ျပည္ေထာင္စုတရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သည္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ စာခြ်န္ေတာ္အမိန္႔ တစ္ရပ္ရပ္ကို သင့္ေလ်ာ္သည့္အတိုင္း ထုတ္ဆင့္ ေပးခြင့္အာဏာရိွရမည္ -

(၁)

ေရွ႕ေတာ္သြင္း စာခြ်န္ေတာ္အမိန္႔၊

(၂)

အာဏာေပး စာခြ်န္ေတာ္အမိန္႔၊

(၃)

တားျမစ္ေစ စာခြ်န္ေတာ္အမိန္႔၊

(၄)

အာဏာပိုင္ေမး စာခြ်န္ေတာ္အမိန္႔၊

(၅)

အမႈေခၚ စာခြ်န္ေတာ္အမိန္႔။

(ခ)

ျပည္ေထာင္စုတရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သို႔ အပ္နွင္းသည့္ စာခြ်န္ေတာ္ အမိန္႔မ်ား ထုတ္ဆင့္ခြင့္ အာဏာသည္ အျခားတရားရံုး မ်ားအား တည္ဆဲဥပေဒမ်ားအရ အပ္နွင္းထားသည့္ စာခြ်န္ေတာ္ အမိန္႔သေဘာ မိ်ဳး သက္ေရာက္သည့္ အမိိန္႔ထုတ္ဆင့္ ပိုင္ခြင့္အာဏာကို မထိခိုက္ေစရ။

၃၇၉။ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အေျခအေနတစ္ရပ္ရပ္ ေပၚေပါက္ခိ်န္တြင္ အမ်ားျပည္သူ လံုျခံဳေရးအတြက္ လိုအပ္သည့္ကိစၥမွတစ္ပါး ပုဒ္မ ၃၇၇ ပါ အခြင့္အေရး မ်ား ေတာင္းခံပိုင္ခြင့္ကို ရပ္ဆိုင္းထားျခင္းမျပဳရ -

(က)

စစ္မက္ျဖစ္ပြားခိ်န္၊

(ခ )

တိုင္းတစ္ပါးမွ က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ခိ်န္၊

(ဂ )

ဆူပူေသာင္းက်န္းမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနခိ်န္။

၃၈၂။ ကာကြယ္ေရး တပ္ဖဲြ႕ဝင္မ်ား သို႔မဟုတ္ ျငိမ္ဝပ္ပိျပားေရးနွင့္ လံုျခံဳေရးတာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရေသာ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားအား ယင္းတို႔၏ တာဝန္ဝတၱရားမ်ားကို ေက်ပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္နိုင္ေရးနွင့္ စည္းကမ္းေသဝပ္မႈမ်ား ရိွေစေရးတို႔အတြက္ ဤအခန္း၌ ေပးအပ္ထားေသာ အခြင့္အေရးမ်ားအနက္ ကန္႔သတ္ရန္ သို႔မဟုတ္ ဖ်က္သိမ္းရန္ လိုအပ္ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကို ဥပေဒျပ႒ာန္း၍ ကန္႔သတ္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ဖ်က္သိမ္းျခင္း ျပဳရမည္။

၃၈၃။   နိုင္ငံသားတိုင္းသည္ ေအာက္ပါတို့ကို ေစာင့္ထိန္းရန္တာဝန္ရိွသည္ -

(က)

ျပည္ေထာင္စုမျပိဳကဲြေရး၊

(ခ )

တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈမျပိဳကဲြေရး၊

(ဂ )

အခ်ဳပ္အျခာအာဏာတည္တံ့ခိုင္ျမဲေရး။

၃၈၄။ နိုင္ငံသားတိုင္းသည္ ဤဖဲြ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ ျပဋ0x081ဌာန္းခ်က္မ်ားကို လိုက္နာ ေစာင့္ထိန္းရန္ တာဝန္ရိွသည္။

၃၈၅။ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္၏ လြတ္လပ္ေရး၊ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာနွင့္ နယ္ေျမတည္တံ့ခိုင္ျမဲေရးတို႔ကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးသည္ နိုင္ငံသားတိုင္း၏ တာဝန္ျဖစ္သည္။

၃၈၆။ နိုင္ငံသားတိုင္းသည္ ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားနွင့္အညီ စစ္ပညာ သင္ၾကားရန္နွင့္ နိုင္ငံေတာ္ ကာကြယ္ေရးအတြက္ စစ္မႈထမ္းရန္တာဝန္ရိွသည္။

၃၈၇။ နိုင္ငံသားတိုင္းသည္ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္ကို အေျခခံ၍ တိုင္းရင္းသား လူမိ်ဳးအခ်င္းခ်င္း စည္းလံုးညီညြတ္ေရး နွင့္ ျပည္သူတစ္ရပ္လံုး ေအးခ်မ္း သာယာေရး တို႔အတြက္ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္ ေဆာင္ရြက္ရန္ တာဝန္ရိွသည္။

၃၈၈။ ေခတ္မီဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေသာ နိုင္ငံေတာ္ၾကီး ေပၚထြန္းေစေရးသည္ နိုင္ငံသားတိုင္း၏ တာဝန္ျဖစ္သည္။

၃၈၉။  နိုင္ငံသားတိုင္းသည္ ဥပေဒအရ ေပးေဆာင္ရမည့္ အခြန္အေကာက္မ်ားကို ေပးေဆာင္ရန္ တာဝန္ရိွသည္။

၃၉ဝ။  နိုင္ငံသားတိုင္းသည္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါကိစၥရပ္မ်ားတြင္ နိုင္ငံေတာ္အား ကူညီရန္ တာဝန္ရိွသည္ -

(က)

အမိ်ဳးသားယဥ္ေက်းမႈ အေမြအနွစ္ကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊

(ခ)

သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊

(ဂ)

လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး ျမင့္မားလာေစရန္ ၾကိဳးပမ္းျခင္း၊

(ဃ)

အမ်ားျပည္သူပိုင္ပစၥည္းမ်ားကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္း။